Een volwassen paard heeft tussen de 36-42 tanden en kiezen. De variatie hierin komt door het wel of niet aanwezig zijn van de ruinentand (canines) en de wolfskiezen. 

Het wisselen en doorkomen

De snijtanden (voortanden) van een paard wisselen van binnen naar buiten op 2,5 jarige, 3,5 jarige en 4,5 jarige leeftijd en geeft ons zo ook een indruk van de leeftijd van het paard. De 3 melkkiezen wisselen ze van voor naar achter op 2,5 jarige, 3 jarige en 4 jarige leeftijd. Op 1 tot 3 jarige leeftijd komen de achterste 3 kiezen door en deze kiezen wisselen niet, dit zijn direct de volwassen kiezen.

Doppen

Doppen zijn restjes van de melkkiezen die op de volwassen kies blijven zitten. Meestal vallen deze doppen vanzelf van de volwassen kies af. Wanneer doppen toch op de volwassen kies vast blijven zitten, kan dit voor problemen zorgen met kauwen of rijden. Een dop die opgemerkt wordt tijdens de gebitsbehandeling kan verwijderd worden, afhankelijk van het beeld op dat moment in de mond.

Wolfskies
Een paard kan 0 tot 4 wolfskiezen hebben. Wolfskiezen komen meestal rond 1 jarige leeftijd door bij 15-60% van de paarden en je ziet ze het meest in de bovenkaak. Ze zitten meestal dicht tegen de eerste kies aan en verdwijnen vaak met het wisselen van deze voorste kiezen (rond leeftijd van 2,5 jaar). Ze hebben geen functie in de mond van een paard en kunnen ongemak veroorzaken bij het dragen van een bit. Het advies is dan ook om voor het beleren van een jong paard de eventueel aanwezige wolfskiezen te verwijderen, zodat er geen negatieve associatie ontstaat met het bit. Soms is een wolfskiesje niet helemaal doorgekomen, maar zit hij vlak onder het slijmvlies in de mond. Deze ‘blinde’ wolfskiesjes veroorzaken nog sneller ongemak en het advies is dan ook om deze altijd te verwijderen.

Vraag jij je af of je paard of pony één of meer wolfskiezen heeft, maak dan een afspraak.

Scherpe emaille punten

De meeste door ons gehouden paarden krijgen hun dagelijkse portie krachtvoer. Door de manier waarop wij paarden vaak houden en door de dingen die we met ze doen hebben ze dit krachtvoer ook vaak nodig. Maar tijdens het kauwen op hard voer of erg fijn ruwvoer, maakt de mond minder een zijwaartse kauwbeweging dan wanneer een paard op grof ruwvoer of gras kauwt. Onder andere door die verminderde zijwaartse kauwbeweging zullen er sneller scherpe emaillepunten ontstaan. Deze scherpe punten kunnen wondjes in de wang of de zijkant van de tong veroorzaken. Dit zorgt uiteraard voor ongemak in de paardenmond en het is daarom belangrijk minstens 1x per jaar de mond van je paard preventief te laten controleren. Wanneer je de scherpe enamelpunten onbehandeld laat, zullen de laesies in de mond verergeren en kunnen er op termijn heftige afwijkingen in het gebit ontstaan.

Haken

Haken op de kiezen ontstaan meestal op de voorste kiezen van de bovenkaak (106 en 206) en de achterste kiezen op de onderkaak (311 en 411). Haken lijken een beetje op een skischans op de kies en deze kunnen zorgen voor een flinke blokkade in de beweeglijkheid van de kaak. Correctie van haken is dan ook noodzakelijk voor het functioneren van een paardenmond tijdens het eten of rijden.

Diastasen

Wanneer kiezen niet meer strak op elkaar aansluiten, kunnen er ruimtes tussen deze kiezen ontstaan en deze ruimtes noem je diastasen. Deze hoeven niet altijd voor problemen te zorgen, als er maar geen voer tussen vast blijft zitten en je het gebit netjes bij laat houden door gebitsbehandelingen. Je ziet dit meestal bij oudere paarden, maar ook bij jongere dieren kan dit soms voorkomen. Als je voer tussen de kiezen laat zitten, kan het gaan rotten en voor een vervelende ontsteking zorgen in de mond. Deze ontstekingsgeur ruik je ook soms al zonder de mond van het paard te openen. Als je een afwijkende geur ruikt bij de mond of neus van je paard, is het dan ook altijd belangrijk op korte termijn een gebitscontrole te laten uitvoeren.